53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Στην εποχή της μεγάλης κρίσης

του Στράτου Κερσανίδη

53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Ημέρα 7η
Στην εποχή της μεγάλης κρίσης

  Ενώ στη Βουλή συνεχίζεται η συζήτηση για τα οικονομικά μέτρα και χιλιάδες άνθρωποι διαδηλώνουν στο Σύνταγμα, συνεχίζονται οι προβολές στο 53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
   Οι εργαζόμενοι στην εταιρία υποτιτλισμού του φεστιβάλ έδωσαν το παρών με τον τρόπο τους στη μαζική λαϊκή αντίδραση στα νέα επώδυνα οικονομικά μέτρα. Την ώρα που ξεκινούσαν οι ταινίες έριχναν στο πλαίσιο υποτιτλισμού τη φράση: «Οι εργαζόμενοι στο Νεανικό Πλάνο translations αντιτίθενται στα μνημονιακά μέτρα», κάτω από το θερμό χειροκρότημα του κοινού.
Με τρόπο συγκλονιστικό ο Έκτορας Λυγίζος στην ταινία του «Το αγόρι που έτρωγε το φαγητό του πουλιού» δίνει μια εικόνα της σύγχρονης Ελλάδας. Ο 23χρονος Γιώργος προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβιώσει αναζητώντας τροφή και φροντίζοντας το μοναδικό του φίλο: ένα καναρίνι. Ζει σε ένα διαμέρισμα στο οποίο έχει κοπεί το νερό, το ψυγείο είναι άδειο και κάποιες φορές για να ξεγελάσει την πείνα του, μοιράζεται την τροφή του καναρινιού του.
Με μια γλώσσα λιτή, ο Λυγίζος, δείχνει την κατάσταση της χώρας. Οι εικόνες του μοιάζουν με κοφτερό μαχαίρι που σχίζει τις σάρκες μιας κοινωνίας σε αποσύνθεση. Μια σπαρακτική προσέγγιση της καθημερινότητας που βιώνουμε, με μια σαφή και αιχμηρή σκηνοθετική ματιά χωρίς καμία προσπάθεια ωραιοποίησης ή μελοδραματισμού. Η κρίση είναι εδώ, βρίσκεται μέσα σε κάθε σπίτι και το μόνο που μένει στους ανθρώπους, όπως ο Γιώργος, είναι η προσπάθεια διατήρησης της αξιοπρέπειάς τους μέσα σε ένα ανελέητο περιβάλλον. (ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ)
   Την κρίση ως επίκεντρο έχει και η ταινία του Μάρκου Μάρκου «Papadopoulos and Sons». Ο Χάρης Παπαδόπουλος είναι ένας μεγιστάνας που έχει εργοστάσιο παρασκευής ελληνικών τροφίμων στη Μεγάλη Βρετανία. Ζει μέσα στην πολυτέλεια μέχρι την ώρα που εξαιτίας της κρίσης θα τα χάσει όλα. Έτσι θα επιστρέψει στην παλιά του ζωή, όταν μαζί με τον αδελφό του είχαν ένα μικρό εστιατόριο. Μετά ένα πρώτο ενδιαφέρον 20λεπτο όμως, η ταινία παρασύρεται από ένα ελληνικό φολκλόρ. Αρκετό μελό, ίσες δόσεις χιούμορ και ένα άνισο αποτέλεσμα που θυμίζει τις μέτριες ταινίες της Νία Βαρντάλος. (ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ)

   Ο Ράντου Ζούντε είναι ένας 35χρονος και πολλά υποσχόμενος σκηνοθέτης από τη Ρουμανία. Με την ταινία του «Όλοι στην οικογένειά μας», σκηνοθετεί ένα βραδυφλεγές οικογενειακό δράμα, συνεχίζοντας την πολύ καλή παράδοση που έχει οικοδομήσει τα τελευταία χρόνια ο ρουμάνικος κινηματογράφος.
   Ο Μάριους πηγαίνει να πάρει την κόρη του, Σοφία, για ένα διήμερο διακοπών. Όμως η πρώην γυναίκα του, Οτίλια, προφασιζόμενη πως η μικρή είναι άρρωστη δε θέλει να του τη δώσει. Ο Μάριους προσπαθεί να πάρει την μικρή και αυτήν είναι η αρχή μιας βίαιης αλυσίδας στην οποία εμπλέκονται η μητέρα της Οτίλια και ο νυν σύντροφός της. Ο Ζούντε σκηνοθετεί μια ταινία – ωρολογιακή βόμβα. Η έκρηξη φαίνεται να πλησιάζει ενώ όλα μοιάζουν ήρεμα και ελεγχόμενα. Κλειστός χώρος, κάμερα σε συνεχή κίνηση, έντονος διάλογος. Κάποιες στιγμές η ταινία θυμίζει τις αντίστοιχες του δικού μας Γιάννη Οικονομίδη. Νευρική σκηνοθεσία, εξαιρετικοί διάλογοι, ένα σχόλιο για τη ζωή στη σύγχρονη Ρουμανία. (ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ)

   Σινεφιλικές αναφορές, σε ένα φίλμ παρωδία κατασκοπευτικών ταινιών διανθισμένο με χιούμορ και τρυφερότητα. Είναι «Το χρώμα του χαμαιλέοντα» του βούλγαρου Εμίλ Χρίστοφ. Ο νεαρός Μπάτκο προσλαμβάνεται από τη μυστική αστυνομία, λίγο καιρό πριν καταρρεύσει το καθεστώς Ζίφκοφ. Απολύεται εξαιτίας ενός λάθους και αποφασίζει μόνος του να στήσει μια μεγάλη ίντριγκα, δημιουργώντας το δικό του δίκτυο κατασκόπων. Η δράση του συνεχίζεται και μετά την πτώση του «σοσιαλιστικού» καθεστώτος. Ο Χρίστοφ ξεκινώντας από τον παραλογισμό της περιόδου Ζίφκοφ, περνάει στον παραλογισμό της καπιταλιστικής εποχής δείχνοντας μια αμήχανη κοινωνία η οποία αναζητά το δρόμο της. Ενδιαφέρουσα ταινία που όμως φοβάται να προχωρήσει σε βάθος χάνοντας την ευκαιρία για κάτι καλύτερο. (ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ)

   Ο Κριστιάν Μουντζίου με την τελευταία του ταινία «Πέρα από τους λόφους» επιβεβαιώνει αυτό που γνωρίζαμε. Πως είναι ένας σπουδαίος σκηνοθέτης, από τους καλύτερους –κατά τη γνώμη μου- στην Ευρώπη.
   Παρακολουθούμε την ιστορία δύο κοριτσιών, της Αλίνα και της Βοιτσίτσα, που μεγάλωσαν μαζί στο ορφανοτροφείο και τώρα η δεύτερη έχει γίνει μοναχή. Η φίλη της η οποία έχει έρθει από τη Γερμανία για να την πάρει μαζί της, συναντά την άρνησή της αλλά και την αντίδραση του ιερέα και των μοναχών. Η Αλίνα κάνει ό,τι μπορεί αλλά συναντά τεράστιες δυσκολίες με αποτέλεσμα να θεωρηθεί πως είναι δαιμονισμένη. Μετά από μία κρίση η Αλίνα δένεται με αλυσίδες και υπόκειται σε εξορκισμό με τραγικά αποτελέσματα.
   Ο Μουντζίου κάνει ένα δυνατό σχόλιο για μια κοινωνία που βιώνει το μετα- «σοσιαλιστικό» τραύμα. Ο άλλος, ο διαφορετικός, ο απροσάρμοστος, κάποτε κατέληγε στα ψυχιατρεία του καθεστώτος ή στις φυλακές. Στο ίδιο μήκος κύματος η μικρή κοινωνία της μονής δεν ανέχεται τις παρεκκλίσεις και η απροσάρμοστη Αλίνα πρέπει να έρθει με κάθε τρόπο στον ίσιο δρόμο, το δρόμο του θεού.
   Η κάμερα του Μουντζίου, ως χειρουργικό νυστέρι, αναδεικνύει τους χαρακτήρες των δύο κοριτσιών αλλά και των υπόλοιπων ηρώων. Κομματιάζει τις σχέσεις που υπάρχουν στη μονή και εμφανίζει από πίσω έναν τερατώδη μηχανισμό ελέγχου ο οποίος καλύπτεται πίσω από όμορφα λόγια και προσευχές. Κάθε σκηνή, κάθε σεκάνς είναι τέλεια δουλεμένες, δημιουργούν έναν εξαιρετικό σκηνοθετικό ρυθμό ο οποίος παρά τα 150 λεπτά διάρκειας της ταινίας δεν αφήνουν το θεατή ούτε στιγμή να ανασάνει. Το ενδιαφέρον κορυφώνεται κάθε λεπτό για να φτάσουμε σε ένα σπαρακτικό φινάλε. Χωρίς δισταγμό θα σημειώσω, πως πρόκειται για την καλύτερη ταινία, από όσες είδα στο 53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ένα κινηματογραφικό διαμάντι το οποίο ελπίζω να βρει διανομή στη χώρα μας. (ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ-ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΜΟΥΝΤΖΙΟΥ)

πηγή: alterthess.gr