Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ #1: Παιδεία και Πολιτισμός

(Σημείωση: Το blog θα καταβάλει προσπάθεια, σ'αυτή τη φορτωμένη περίοδο, να κάνει μια αποδελτίωση του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ που παρουσιάστηκε χτές, Παρασκευή 1/6, όσον αφορά τα βασικότερα ζητήματα και τα άμεσα μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση της Αριστεράς μετά τις 18 Ιουνίου. Σήμερα, οι βασικές θέσεις και τα άμεσα μέτρα για την Παιδεία και τον Πολιτισμό, όπως παρουσιάστηκαν από τον Παν.Λαφαζάνη.)

+ ΠΑΙΔΕΙΑ

  Η μνημονιακή,  νεοφιλελεύθερη  πολιτική  που ασκήθηκε την τελευταία διετία στο χώρο της Παιδείας και της Έρευνας, ήταν καταστροφική για την Δημόσια Εκπαίδευση όλων των βαθμίδων, πολύ περισσότερο που ήλθε ως συνέχεια των νεοφιλελεύθερων  επιλογών των κυβερνήσεων των προηγούμενων χρόνων. Το μνημόνιο, όμως, αποτέλεσε τομή. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε αμφισβητήθηκε και υπονομεύτηκε η Παιδεία ως δημόσιο αγαθό και μετατράπηκε σε προνόμιο για λίγους, στην κατεύθυνση του «σχολείου και πανεπιστήμιου  της αγοράς». Υποβαθμίστηκε η γενική παιδεία. Καταργήθηκαν ακόμα και τα ελάχιστα προγράμματα στήριξης  των παιδιών που συναντούν δυσκολίες στο σχολείο. Υποβαθμίστηκε η ειδική αγωγή. Ιδιωτικοποιήθηκαν ή καταργήθηκαν οργανισμοί ( ΠΙ, ΟΣΚ, ΟΕΔΒ, ΙΓΜΕ,ΕΚΚΕ) με σημαντικές επιπτώσεις στην παρεχόμενη εκπαίδευση και έρευνα. Η φωτοτυπία αντικατέστησε τα βιβλία. Το 14% των σχολικών μονάδων καταργήθηκε ή συγχωνεύθηκε. Απαξιώθηκαν οι εκπαιδευτικοί λειτουργοί όλων των βαθμίδων. Μειώθηκε δραματικά το ήδη πενιχρό εισόδημά τους.     

   Εφαρμόστηκε πολιτική αυστηρής λιτότητας και αυταρχισμού στα πανεπιστημιακά και τα τεχνολογικά ιδρύματα. Με το ν.4009/11 επιχειρήθηκε η κατάργηση της συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοδιοίκησης και η διάλυση κάθε ίχνους δημοκρατίας στα ΑΕΙ, η διάσπαση των πτυχίων και η κατεδάφιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων. Νέοι επιστήμονες παίρνουν τον δρόμο της μετανάστευσης. Κι ενώ η Δημόσια Παιδεία καταρρέει, με το μνημόνιο 2 αποφασίζονται νέα μέτρα ακόμα πιο δυσβάσταχτα. Περικόπτονται και άλλο οι δαπάνες για την πρόσληψη εκπαιδευτικών, ενώ ουσιαστικά καταργείται η φοιτητική μέριμνα.

   Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στον αντίποδα της ακραίας αυτής νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Για μας η Παιδεία αποτελεί καθολικό ανθρώπινο δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό. Είναι υποχρέωση της πολιτείας να παρέχει Δημόσια Δωρεάν Εκπαίδευση ισότιμα σε όλους, με στόχο την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Η άρση των ταξικών φραγμών, η απάλειψη των κάθε λογής διακρίσεων και η δωρεάν παροχή δημόσιας παιδείας υψηλού επιπέδου αποτελούν για μας αξιακές στοχεύσεις.

   Ο ΣΥΡΙΖΑ από καιρό στοχεύει σε μια συνολική, ριζική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση με άξονες: την ανασυγκρότηση όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, τη θέσπιση δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής και 12χρονης υποχρεωτικής εκπ/σης, την αναβάθμιση του Λυκείου ως ενιαίας αυτόνομης μορφωτικής βαθμίδας, τη στήριξη της τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης, την κατάργηση των γενικών εξετάσεων και τη μετάβαση προς την ελεύθερη πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση. Την υπεράσπιση του δημόσιου αγαθού της δημοκρατικής, δωρεάν πανεπιστημιακής παιδείας, την κατάργηση όλων των διδάκτρων όπου έχουν επιβληθεί. Την αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών, τη θωράκιση των πτυχίων και την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων. Την κατοχύρωση της ακαδημαϊκής αυτοτέλειας και της ελευθερίας στην έρευνα και στη διδασκαλία. Την ενίσχυση της έρευνας και των υποδομών της ως μοχλό ανάπτυξης της χώρας. Επισημαίνοντας ότι η ουσιαστική αναβάθμιση του Δημόσιου Σχολείου θα καταστήσει περιττή την Ιδιωτική Εκπαίδευση.

ΑΜΕΣΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ

1.   Κατάργηση όλων των μνημονιακών νόμων για την παιδεία. Να παγώσουν όλες οι καταργήσεις –συγχωνεύσεις. Καμία απόλυση στην εκπαίδευση Να σταματήσουν όλες οι περαιτέρω  μειώσεις των κονδυλίων για την παιδεία και την έρευνα. Καμία απόλυση, κατάργηση της «εργασιακής εφεδρείας» και όλων των ευέλικτων μορφών εργασίας στην εκπαίδευση.

2.   Διασφάλιση της χρηματοδότησης για τις πιεστικές ανάγκες της εκπαίδευσης. Αναπροσαρμογή της διάθεσης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ.

3.    Εξασφάλιση της λειτουργίας και διοίκησης όλων των τύπων δημόσιας γενικής και τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθώς και των ΑΕΙ, το Σεπτέμβριο. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο να επιλυθούν όλα τα βασικά ζητήματα λειτουργίας τους (σχολικά βιβλία, συγγράμματα, λειτουργικές δαπάνες, επαναλειτουργία σχολικών και πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών). 25 μαθητές ανά τμήμα για την Β’βάθμια και προοπτικά 20 μαθητές για την Α’βάθμια. Προσπάθεια για κάλυψη  όλων των αναγκών σε διδακτικό και διοικητικό προσωπικό καθώς και διασφάλιση της βιωσιμότητας των ερευνητικών κέντρων. 

4.    Ιδιαίτερο μέλημά μας είναι η άμβλυνση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών ανισοτήτων. Πρόγραμμα στήριξης των παιδιών με μαθησιακές και άλλες δυσκολίες καθώς και των σχολείων που λειτουργούν στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας. Επαναφορά της ενισχυτικής διδασκαλίας. Δομές αλληλεγγύης και αντιμετώπισης της φτώχειας σε σχολεία και στα ΑΕΙ. Ανασυγκρότηση μαθητικής και φοιτητικής μέριμνας – σίτισης – στέγασης. Δωρεάν προληπτικός υγειονομικός έλεγχος των παιδιών που δεν έχουν υγειονομική περίθαλψη. Αξιοποίηση όλων των ανενεργών κονδυλίων του Υπ Παιδείας για την αντιμετώπιση του υποσιτισμού των νέων, δημιουργία κοινωνικών κυλικείων  είτε αυτοδιαχειριζόμενων κατά το παράδειγμα του ΑΠΘ, οργάνωση σχολικών συσσιτίων σε περιοχές με μεγάλα προβλήματα λόγω κρίσης.

  Είναι χρέος μας να αποκαταστήσουμε την αξιοπρέπεια των εκπαιδευτικών και να συντονίσουμε, μέσα από ένα πραγματικό διάλογο όλους τους εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς φορείς, τους μαθητές, φοιτητές και γονείς για την αναγέννηση της Παιδείας του τόπου μας, του βασικότερου επενδυτικού κεφαλαίου που διαθέτουμε.                                                                                                 

  

+ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

  Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης της χώρας που επιτάθηκε με τις τελευταίες μνημονιακές πολιτικές οδήγησε στην πλήρη εμπορευματοποίηση ΚΑΙ τον  πολιτισμό, καταργώντας το αξιακό του φορτίο απαξιώνοντας τόσο την πολιτιστική μας κληρονομιά καθώς και το παραγόμενο πολιτιστικό προϊόν όσο και  τους σύγχρονους δημιουργούς, που αντιμετωπίζουν υψηλότατη ανεργία.

     Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο ρόλος του κράτους στο σχεδιασμό και την υλοποίηση μιας πολιτικής για τον πολιτισμό που θα τον ενισχύει ως κοινωνικό αγαθό είναι αναντικατάστατος.

      Ως ΣΥΡΙΖΑ πιστεύουμε ότι ο πολιτισμός πέρα από το να είναι κοινωνικό αγαθό μπορεί να αποτελέσει και στρατηγικό άξονα ανάπτυξης της χώρας, με τρόπο που δεν θα ακυρώνει τον κοινωνικό του χαρακτήρα και δεν θα ενισχύει την εμπορευματοποίηση – τυποποίηση της πολιτιστικής παραγωγής. 

                                                                     
 Άμεσες παρεμβάσεις

1. Άμεση κατάργηση όλων των καταστρεπτικών για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον μνημονιακών νόμων, που αφορούν επενδυτικές δραστηριότητες με τη διαδικασία του fast track.

2. Ενίσχυση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας σε πόρους και προσωπικό και καταβολή των δεδουλευμένων, ώστε να λειτουργήσουν κανονικά οι αρχαιολογικοί χώροι, τα μουσεία και τα νεότερα μνημεία που έχουν εγκαταλειφθεί.

3. Παροχή μειωμένων ή δωρεάν εισιτηρίων για θέατρα, κινηματογράφους, συναυλίες κ.λ.π. στα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα και στους ανέργους

4. Άμεση ενεργοποίηση των κρατικών ελεγκτικών μηχανισμών για τη διασφάλιση από την εργοδοτική αυθαιρεσία των ασφαλιστικών και εργασιακών δικαιωμάτων των εργαζομένων στο χώρο του πολιτισμού. 

  

  Εκτός από τις πιο πάνω άμεσες παρεμβάσεις η κυβέρνηση της Αριστεράς θα προωθεί και τα πιο κάτω μέτρα:

• Επαρκής και αξιοκρατική χρηματοδότηση με διαφανείς διαδικασίες όλων των φορέων του σύγχρονου πολιτισμού με κριτήριο την ποιότητα, την ανάδειξη νέων δημιουργών και την επαφή με τις τοπικές κοινωνίες. Διαφανείς και δημοκρατικές διαδικασίες  και δημοσίευσή τους στο διαδίκτυο. 

• Ενίσχυση  της καλλιτεχνικής, μουσικής και θεατρικής αγωγής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με επαρκές και εξειδικευμένο προσωπικό και  με την  εξασφάλιση  των απαραίτητων μέσων. Αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου που αφορά την καλλιτεχνική εκπαίδευση. Ίδρυση Ακαδημίας Θεάτρου, Κινηματογράφου και Μουσικής Ακαδημίας. 

• Πλήρης αναδιοργάνωση  μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες του θεσμικού πλαισίου για τον κινηματογράφο και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (ΕΚΚ) ώστε να στηρίζει και να προωθεί τους έλληνες δημιουργούς. Καταβολή του 1,5% του τζίρου των  τηλεοπτικών καναλιών στο ΕΚΚ, όπως ορίζει ο νόμος. 

• Ασφαλιστικά δικαιώματα και εργασιακές ρυθμίσεις για όλους τους εργαζομένους του πολιτισμού, ώστε να μην είναι θύματα εργοδοτικής αυθαιρεσίας. Επίλυση του  συνταξιοδοτικού προβλήματος των καλλιτεχνών. Τιμητικές συντάξεις για δημιουργούς που έχουν προσφέρει στη χώρα

• Αναβάθμιση του ρόλου του ΕΣΡ ώστε να διασφαλίζει  την αντικειμενικότητα και την ποιότητα των εκπομπών της κρατικής και ιδιωτικής τηλεόρασης. Εφαρμογή της νομοθεσίας που προβλέπει καταβολή τέλους για τη χρήση συχνοτήτων τηλεόρασης από τα ιδιωτικά κανάλια. Ποιοτική αναβάθμιση και δημοκρατική λειτουργία της δημόσιας τηλεόρασης και ραδιοφωνίας.